Varis Hastalığı ve Tedavisine Dair Her Şey

Varis Hastalığı
Merhaba değerli arkadaşlar sitemizin yayın alanı kurslar olması nedeniyle eklenen içeriklerin %99 gibi büyük bir bölümü bu yönde olmaktadır. Fakat bu gün size kurs bilgisi yerine toplumda en sık görülen damarsal hastalıklardan biri Varis ve tedavisi hakkında bilgiler vereceğiz. Türkiye’de varis hastalarının sayısı 10 milyon ve üzeri olduğu için toplumu bilinçlendirme vazifemizi yerine getirelim. Konumuzun hazırlanmasında bizlere desteklerini esirgemeyen Op. Dr. Orhan COŞKUN, Op. Dr. Serkan AKARSU, Op. Dr. Nihat AYDIN ve Op. Dr. Eren ANĞ’a katkılarından dolayı teşekkür ediyoruz.

Varis Nedir?
Konumuza ilk olarak hastalığın tanımı ile başlayalım. Bir çok arkadaşımız bu sorunu ilk defa duyuyor olabilir. Türkçe karşılığı toplardamar genişlemesi anlamına gelen varisi iki gruba ayırmak gerekir. Çünkü toplardamar genişlemesi ile kılcal damar çatlaması aynı şeyler olmayıp, arasında ciddi farklar bulunmaktadır.

Neden Olur?
Toplardamar genişlemesi büyük ölçüde bacaklarda ortaya çıkmaktadır. Bunun nedeni kişinin yaşam tarzı, meslek seçimi ve anne babada varis hastalığı olmasına bağlıdır. En önemli nedenlerinden biri ayakta çalışmak olup, aynı şekilde kurslarımızda eğitim veren uzman ve usta öğreticilerimiz varis riski taşımaktadır. Çünkü uzun süre ayakta durmak toplardamarlarda aşırı basınca neden olmaktadır. Ortaya çıkan bu basınç dağıtılamaması halinde toplardamarlar içinde her 5-10 cm aralıklarla bulunan ve kirli kanı geri kaçırmamakla görevli kapakçıkların bozulmasına neden olur.

Toplardamar Kapakçıkları Nedir, Neden Bozulur?: Sorunun kaynağı toplardamar içerisinde yer alan kapakçıklar olduğunu anladıysak bu dokunun nasıl bir şey olduğuna göz atalım. İnsan vücudunda dolaşım işlemini sağlayan iki ana damar yanı sıra bu damarlar arasında köprü vazifesi gören, bağlantıyı sağlayan kılcal damarlar bulunmaktadır. Ana dolaşım sistemini Atardamar ve Toplardamar oluşturmakta olup, kalbin pompaladığı kanı atardamarlar vücuda dağıtır ve vücudun kullandığı oksijen yönünde fakir hale gelen kanı ise geri kalbe ve akciğerlere taşımak toplardamarların vazifesidir. İkisinin arasındaki farklardan biri kan akış hızı olup, atardamar fışkırırcasına akarken, toplardamar daha durgun akmaktadır. Bunun nedeni toplardamar bacaklardan kalbe yukarı yönde taşımaktadır. Yer çekiminin verdiği etki ile oldukça zor bir görevdir. Sürekli geri kaçma eğiliminde olan kirli kanın geri kaçmasını önlemek için bizi yaratan, yoktan var eden Allah’ım toplardamar içine kapakçık dediğimiz ve tek yönde açılıp kapanan güzel bir sistem kurmuştur. Fakat bu doku damarlarda oluşan aşırı basınca dayanamayarak bozulmakta ve kalbe gitmesi gereken kirli kan damarlarda beklemektedir. Toplardamarlar ve kapakçıkları daha net anlamak için aşağıda yer alan kısa süreli animasyon video’ya göz atalım. İzleyince yazımıza devam ederiz.

Varis Belirtileri Nelerdir, Nasıl Anlaşılır?
Evet arkadaşlar sorunun kaynağını anladıysak şimdi sorunu nasıl anlayacağımızı, hangi hususlara dikkat etmemiz gerektiğine bakalım. Varis hastalığı ilk etapta ciddi bir belirtisi olmadan ilerleyebilir. Hastalar doktora geldiklerinde genelde orta ve kalın varis teşhisi konmaktadır. Peki bizde böyle bir problemin olup, olmadığını anlamak için ne yapmalıyız. Hemen başlıklar halinde varis hastalığı belirtilerini görelim.

Damarlard Şişlik: hastalığın yapısı toplardamarların genişlemesi olduğu için bu genişleme cilt üzerinden kolayca görülmektedir. Özellikle 10-15 dakika ayakta kaldığınızda bacaklarınızda diz arkası kısmına dikkatli bakarsanız toplardamarların cilt dışına baskı yaptığını görürsünüz.

Bacaklarda Ağrı: Hastaların en çok şikayet ettiği belirtilerden biride bacak ağrıları olup, özellikle öğlen ve öğlen sonrası başlayarak akşama doğru şiddeti artarak devam etmektedir. Tabii ki bacaklarda görülen tüm ağrıların nedeni varis olmayıp, bunu anlamak için yürümek yada yere uzanıp, bacaklarınızı kalp seviyesinden 20-30 yukarıda tutmak ağrıyı hafifletecek yada geçirecektir. Böylece yaşadığınız sorunun varis ağrısı olduğunu anlayabilirsiniz.

Gece Krampları:Gün içerisinde başlayan bacak ağrılarına ek olarak özellikle gecenin geç saatlerinde uyku esnasında kramp ile uyanmanız oldukça normal bir süreçtir. Çünkü varis hastalarında kramp problemleri sık görülmektedir. Yine tekrar belirtmek gerekirse kramp bir adele (kas) sorunu olup, her kramp sorunu varis belirtisi değildir.

Kaşıntı: Bir diğer belirti ise bacak kaşıntısı olup, en önemli nedeni kirli kanın damarlarda beklemesi olarak açıklanmaktadır. İnsanlar kaşıntı problemini Pruzon krem gibi ürünlerle geçirmeye çalışsalar da sorunun ana sebebi tedavi edilmediği sürece kaşıntı problemi devam edecektir.

Ciltte Sertleşme, Renk Değişimi: Hastalığın ileri evresinde ise özellikle ciltte renk değişimi göze çarpmaktadır. Kahverengi ve morluk görünümü göze çarpmaktadır. Bu tür belirtiler sizlerin bacak yarası dediğimiz varis ülseri problemine adm adım yaklaştığınızı göstermektedir.

Varis Nasıl Geçer?
Değerli arkadaşlar varis bir tür yapısal hastalık olması nedeniyle kendi kendine geçme imkanı yani zamanla kaybolma imkanı yoktur. Sadece gebelik sürecinde ortaya çıkan bazı kılcal damar çatlaması problemlerinin doğum sonrası kaybolduğu görülmektedir. Anne adayı doğum sonrası 2 ay içinde geçmemesi halinde tedavi olması gerekir. Anlayacağınız bu işin çözümü cerrahi müdahale ile mümkün olup, mutlaka bir doktora tedavi olmalısınız.

Varis İçin Hangi Doktora / Bölüme Gidilir
Çoğu insan yaşadığı sorunun varis olduğunu bilir. O nedenle gidilmesi gereken doktor yada bölümü araştırır. Burada en önemli husus mutlaka bir kalp damar cerrahi uzmanı tarafından muayene ve tedavi edilmesi gerektiğidir. Sakın bu sorun için sağlık ocağı doktorlarına başvurmayın. Muhtemel size bir antibiyotik reçete edip gönderecektir. Yaşadığınız yerde mutlaka bir kalp damar cerrahi uzmanı bulmalısınız. Özellikle Fleboloji olması daha başarılı bir tedavi uygulayacağı anlamına gelir.

Varis Tedavisi Nasıl Yapılır?
Cerrahi müdahale günümüzde 2 farklı yöntemle ameliyatlar ve ameliyatsız yöntemlerle yapılmaktadır. Burada karşımıza çıkan sağlık merkezinin alt yapısı ve doktor tecrübesi ile alakalıdır. Kamu hastanelerinde hasta yoğunluğunun fazla oluşu nedeniyle tedaviler genellikle ameliyat ile yapılmaktadır. İşi sadece varis tedavisi olan kurumlar ise teknolojik alt yapısı ve alanında tecrübeli kalp damar cerrahi uzmanları ile tüm varislerde ameliyatsız tedavi yöntemleri uygulamaktadır.

Varis Ameliyatı (Önerilmez)
En eski tedavi yöntemlerden biri olmasına karşın uygulaması son zamanlarda adım adım son bulan ameliyat uygulamalarında amaç sorunlu damarı çıkarmak yada bozuk olan kapakçığı onarmaktır. En sık uygulanan yöntemlerden biri Strippng Venoktomi olup, kasık bölgesinde yapılan kesi ile damara bir tel sokulur bu tel bacaklara kadar ilerletilir ve bacaklarda yapılan kesi ile tel dışarı çıkarılır ve damar tele bağlanır. Giriş noktası olan kasıklardan tel geri çekilerek damar aşama aşama vücuttan ayrılır. Bunun dışında bir diğer ameliyat ise kapakçık onarımı olup, bozuk olan kapakçık yerine koltuk altı bölgesinden alınan sağlam kapakçık nakil edilir. Her iki yöntemde hastanede ve genel anestezi (narkoz) ile yapılmaktadır. Hastanede yatma, tekrarlama riski ve iş gücü kaybı nedeniyle çok fazla önerilmez.

Ameliyatsız Varis Tedavisi Nedir, Nasıl Yapılır?
Başlığı özetlemek gerekirse her hangi bir ameliyat yada ameliyathane ortamı gerekmeden yapılan tedaviler demektir. Kesmeye, dikmeye, narkoza ve hastanede yatmaya gerek kalmadan yapılan bu uygulamalar damar içi ve cilt üzeri olmak üzere ayrılmaktadır. Şimdi dilerseniz tedavileri başlıklar halinde ele alalım.

Lazer: Sağlık alanında kullanımı hızla yaygınlaşan lazer varis tedavisinde sanıldığı kadar etkin değildir. O nedenle kullanılmıyor diyebilirim. Onun yerine aynı işlevi gören ve daha etkili olan RF tercih edilir.

Radyo Frekans (RF): Damar içi ve cilt üzerinden uygulanan tedaviler bulunduğunu belirttik, bunlardan hangisinin uygulanacağı doktor muayenesi ile belirlenmektedir. Özellikle genişliği 1 ile 2,5 mm arasında değişen kılcal damar çatlamaları için kısa adı RF olan (Radyo Frekans) kullanılmaktadır. Elektrik enerjisini radyo dalgalarına dönüştüren bu cihaz ucu ile kılcal damarlara dokunduğu anda yok etmektedir.

Köpük (Skleroterapi): Ameliyatsız tedaviler arasında en başarılısı olan köpükle varis tedavisi damar içinden uygulanan bir yöntem olup, en çok tercih edilen uygulamadır. 1 mm’den daha ince bir enjektör (iğne) ile yapılmakta olup, bu iğnenin girebileceği kadar geniş olan kılcal damar ve tüm toplardamar genişlemelerinde uygulanır. İlaçla varis tedavisi olarak da bilinen bu yöntemde Sklerozan madde dediğimiz özel geliştirilmiş bir ilaç 3’lü musluk dediğimiz bir alet ile ilaç + hava karışımı şeklinde köpürtülür. Elde edilen köpük iğne ile damarlara enjekte edilir. Aşağıda yer alan video’da nasıl yapıldığını ve etkisini anında görebilirsiniz.

Bitkisel Tedavi (Aldatmaca)
Fırsatçı insanların en çok başvurduğu yöntemlerden biri bitkisel tedavi olup, maalesef varis gibi yapısal bozukluk olan hastalıklarda hiç bir faydası olmamaktadır. O nedenle boşuna para vermek ve hastalığın ilerlemesinden başka bir işe yaramayacaktır. Bacak ağrılarını hafiflettiğini düşündüğüm at kestanesi özütü içeren tabletler kullanabilirsiniz. Dediğim gibi sadece bacak ağrısını hafifletici olup, hastalığın tedavisinde herhangi bir etkisi yoktur.

Varis Tedavisi Ne Kadar Sürer?
Yapılan işlem sadece 10 dakika gibi kısa süreli olup, hastalığınızın yoğunluğuna göre 1 ile 6 seans uygulama gerekebilir. Seans uygulaması ücret ile alakası olmayıp, damarlara enjekte edilen Sklerozan madde yani ilacın aynı gün içerisinde belli bir dozu aşmaması gerekir. O nedenle belirlenen doz yapıldığında kalan varisler bir sonraki gün yada 10-15 gün sonraki seansta tedavi edilir.

Tedavi Ücretleri Ne Kadar?
Öncelikle tüm hastaların tedavi ücretleri farklı olup, hastalığın durumu, uygulanacak tedavi ve kişinin SGK güvencesi olup, olmadığına bağlıdır.

Varis Çorabı Kullanmak Gerekir mi?
Konumuzun sonunda sizlerden gelen sorulara yanıt vermek istiyorum. Özellikle varis çorabı ile ilgili çok fazla soru alıyoruz. Tedavide herhangi bir etkisi olmayan varis çorapları hastalığın ilerlemesini yavaşlatarak şikayetleri azaltır. Özellikle gebelik esnasında tedavisi mümkün olmayan anne adayları doğum sonrasına kadar kullanmasını öneriyoruz. Diğer hastalar en kısa sürede tedavi olmalıdır.

Varis Kremi İşe Yarar mı?
Çürüyen diş nasıl ki diş macunu ile tedavi edilmiyorsa varis hastalığı da yapısal bir sorun olması nedeniyle kremle tedavisi mümkün değildir. Özellikle büyük şehir eczanelerinde sıkça gördüğümüz afişler tamamen aldatıcı olup, maalesef 2-3 kuruş fazla kazanç elde etmek isteyen eczacılarda bu paragöz insanların oyununa alet olmaktadır. Kesinlikle paranızı ve sağlığınızı kaybetmeyin.

Varis Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Öldürücü bir hastalık olmadığı için insanlar çok fazla ciddiye almadıklarını söyleyebilirim. Fakat ilerleyen süreçte ortaya çıkan kanamalar ciltte iyileşmesi zor yaralara yani varis ülserine neden olmaktadır. Kemiklere kadar ilerleyen bu yaralar kişiyi yatağa mahkum edebilir. O nedenle ciltte renk değişimi gördüğünüz anda tedavi için aceleci olmanız gerektiğini bilmelisiniz.

Tedavi Sonrası Tekrarlar mı?
Sayfada tedavilerin ameliyat ve ameliyatsız tedaviler ile yapıldığını belirttik, ameliyat ile sadece kalın varisler tedavi edildiği için henüz yeni ortaya çıkan ve ora dereceli toplardamar genişlemeleri tedavi edilmez. 1-3 Yıl içerisinde oldukça belirgin hale gelen bu damarlar hastalar tarafından tekrarlama olarak algılanır. Ameliyatsız tedavilerde ise kılcal damar dahil tüm varisler tedavi edildiği için ilerleyen zamanlarda yeni oluşumlar görülmez.

Varis Tedavisini SGK Karşılıyor mu?
Evet arkadaşlar kılcal damar çatlaması dahil tüm varis tedavileri SGK kapsamında olup, özel sağlık merkezlerinden hizmet almanız halinde tedavi ücretinin sadece %50’sini ödersiniz. %50 SGK kapsamında indirim yapılmış olur. Kılcal damar çatlaması bacaklardan sonra en sık görülen bölge yüz olup, yüz bölgesinde yapılan tedavi estetik operasyona girmesi nedeniyle yüzde kılcal tedavisi SGK kapsamı dışındadır.

Sülükle Varis Tedavi Edilir mi?
Sık yapılan hatalardan biride maalesef sülükle varis tedavisi olup, yapısı gereği kan ile beslenen bir hayvandır. Vücudunuzun neresine koyarsanız koyun hemen bir damar bulup, kan emmeye başlayacaktır. O damarın sağlıklı yada sorun olmasına bakmaz. Burada yapılan işlem kan emdirme olup, hastalık kan ile alakalı olmayıp, toplardamarlar içinde bulunan kapakçıklar ile alakalıdır. Siz kan emzirdikçe kalp yerine yenisini gönderecektir. Yani bu döngü vücudunuzda kan kalmayana dek devam eder. O nedenle sülükle vs tedavisi mümkün ve bilimsel değildir.

Sorularınızı Doktorlarımıza Sorun
Evet arkadaşlar varis hastalığı hakkında aktaracaklarımız şimdilik bu kadar olup, aklınıza takılan, öğrenmek istediğiniz hususları bizlere sorabilirsiniz.